طلا و نقره در مسیر تغییر نظم مالی
در بحبوحه‌ی تشدید جنگ تجاری آمریکا و چین، کاهش انتظار رشد اقتصادی و احتمال سیاست‌های پولی انبساطی فدرال رزرو، بازار فلزات گرانبها صحنه‌ی نوسانات تاریخی شد.
به گزارش شبکه اطلاع‌رسانی طلا و ارز، بازار فلزات گرانبها در روزهای اخیر شاهد تحرکات قابل‌توجهی بوده است؛ روندی که به‌وضوح تحت‌تأثیر مجموعه‌ای از عوامل ژئوپلیتیکی، سیاست‌های پولی، و داده‌های کلان اقتصادی جهان قرار دارد. قیمت طلا، به عنوان شاخص‌ترین فلز گرانبها و نماد پناهگاه امن سرمایه‌گذاری، در معاملات آسیایی تا نزدیکی مرز ۴۱۶۵ دلار افزایش یافت و سپس در مسیر ثبت رکوردهای جدید قرار گرفت. در همین حال، نقره نیز در محدوده‌ای بالاتر از ۵۲ دلار تثبیت شد و پلاتین و مس نیز رشد ملایمی را تجربه کردند. این تحولات همگی در بستر تنش‌های تجاری میان ایالات متحده و چین، انتظار برای کاهش نرخ بهره فدرال رزرو، و افت محسوس قیمت نفت خام در بازارهای جهانی رخ داد. در این گزارش، نوسانات اخیر طلا و سایر فلزات گرانبها به تفصیل بررسی می‌شود تا تصویری جامع از شرایط فعلی و چشم‌انداز آتی بازار ترسیم گردد.
۱. تداوم رشد صعودی طلا تا محدوده ۴۱۶۵ دلار
در اوایل جلسه معاملاتی آسیا، قیمت طلا بار دیگر با افزایش تقاضا برای دارایی‌های امن مواجه شد و به مرز ۴۱۶۵ دلار رسید. این رشد در شرایطی رخ داد که بازارهای مالی جهانی در وضعیت پرتنش و نااطمینانی قرار دارند. سرمایه‌گذاران با توجه به خطرات بالقوه ناشی از جنگ تجاری، کاهش رشد جهانی و احتمال سیاست‌های پولی انبساطی، بار دیگر به سمت طلا به‌عنوان یک پناهگاه مطمئن حرکت کرده‌اند. تضعیف چشم‌انداز دلار و کاهش بازده اوراق خزانه‌داری نیز به رشد این فلز کمک کرد. این روند نشان می‌دهد که بازار به‌طور فزاینده‌ای نسبت به نوسانات اقتصادی حساس شده و تمایل دارد در شرایط بی‌ثباتی به سمت دارایی‌های بدون ریسک حرکت کند.
۲. تشدید تنش‌های تجاری میان آمریکا و چین
اظهارات تند جیمیسون گریر، نماینده تجاری ایالات متحده، مبنی بر امکان اعمال تعرفه‌های ۱۰۰ درصدی علیه چین در صورت تداوم اختلافات بر سر عناصر خاکی کمیاب، باعث تشدید نگرانی‌ها در بازار شد. چنین سیاست‌هایی، نه‌تنها زنجیره تأمین جهانی را مختل می‌کند بلکه به شکل مستقیم بر قیمت کالاهای اساسی از جمله فلزات اثر می‌گذارد. سرمایه‌گذاران این تحولات را نشانه‌ای از ورود روابط واشنگتن و پکن به مرحله‌ای جدید از تقابل اقتصادی می‌دانند. این فضای پرتنش، بار دیگر باعث افزایش تقاضا برای طلا و نقره شد، زیرا این فلزات در دوران بحران و بی‌ثباتی به‌عنوان ابزار حفظ ارزش دارایی شناخته می‌شوند.
۳. گسترش جنگ تجاری به حوزه دریایی و لجستیکی
از روز سه‌شنبه، هر دو کشور آمریکا و چین تعرفه‌ها و هزینه‌های بندری جدیدی را بر شرکت‌های حمل‌ونقل دریایی اعمال کردند. این تصمیم بر طیف گسترده‌ای از کالاها، از جمله محصولات مصرفی، اسباب‌بازی‌ها، و حتی نفت خام تأثیر گذاشته است. در واقع، جنگ تجاری از زمین و کارخانه‌ها به دریاها و مسیرهای کشتیرانی کشیده شده و به نوعی «نبرد لجستیکی» تبدیل شده است. افزایش هزینه‌های حمل‌ونقل و تعرفه‌ها به‌طور غیرمستقیم موجب بالا رفتن هزینه واردات و در نتیجه افزایش فشارهای تورمی در اقتصاد جهانی می‌شود. این تحولات بار دیگر سرمایه‌گذاران را به سوی فلزات گرانبها سوق داده است، چراکه در چنین شرایطی، طلا و نقره به‌عنوان ابزار پوشش ریسک تورم مورد توجه قرار می‌گیرند.
۴. سیاست‌های فدرال رزرو و تأثیر آن بر طلا
اظهارات اخیر جروم پاول، رئیس فدرال رزرو، نقش تعیین‌کننده‌ای در جهت‌دهی به بازار داشته است. او اعلام کرد که با وجود ابهامات اقتصادی ناشی از تعطیلی دولت، احتمال کاهش یک‌چهارم واحدی نرخ بهره در اواخر اکتبر وجود دارد. این سخنان از دید معامله‌گران نشانه‌ای از تداوم رویکرد انبساطی بانک مرکزی آمریکا تلقی شد. کاهش نرخ بهره موجب افت ارزش دلار و کاهش بازده اوراق خزانه‌داری می‌شود، که هر دو عامل به نفع طلا عمل می‌کنند. به‌عبارت دیگر، زمانی که نگهداری دلار یا اوراق قرضه جذابیت خود را از دست می‌دهد، سرمایه‌گذاران به‌دنبال دارایی‌هایی می‌روند که ارزش ذاتی بالاتری دارند، مانند طلا.
۵. انتظارات بازار از دو مرحله کاهش نرخ بهره تا پایان سال
طبق ابزار CME FedWatch، بازار تقریباً به‌طور قطعی انتظار دارد که فدرال رزرو در نشست اکتبر و دسامبر، نرخ بهره را مجموعاً ۵۰ واحد پایه کاهش دهد. چنین سیاستی، نشانه‌ای از تمایل بانک مرکزی به حمایت از رشد اقتصادی در شرایط رکود تورمی احتمالی است. این روند باعث می‌شود هزینه فرصت نگهداری طلا کاهش یابد، زیرا این فلز بازدهی مستقیم ندارد و در شرایط نرخ بهره پایین‌تر، جذابیت نسبی آن افزایش می‌یابد. به همین دلیل، هر نشانه‌ای از سیاست پولی تسهیلی، بلافاصله منجر به افزایش تقاضای طلا در بازارهای جهانی می‌شود.
۶. نگاه بازار به سخنرانی‌های آتی مقامات فدرال رزرو
در روز چهارشنبه، بازارها در انتظار سخنرانی سه مقام کلیدی فدرال رزرو، شامل استفن میران، کریستوفر والر و جف اشمید هستند. لحن و محتوای سخنان این افراد می‌تواند جهت کوتاه‌مدت بازار را تغییر دهد. اگر اظهارات آنان نشانه‌ای از احتیاط یا تمایل بیشتر به انقباض پولی باشد، دلار ممکن است تقویت شده و قیمت طلا اندکی اصلاح شود. اما در صورت تأکید بر سیاست‌های انبساطی و نگرانی از کندی رشد اقتصادی، احتمال تداوم روند صعودی طلا و نقره بسیار زیاد خواهد بود.
۷. نوسانات شدید روز سه‌شنبه؛ خستگی موقت خریداران
در جریان معاملات روز سه‌شنبه، طلا تا رکورد ۴۱۹۰ دلار افزایش یافت اما در ادامه با اصلاح جزئی به ۴۱۵۱ دلار بازگشت. نقره نیز تا ۵۲.۴۹ دلار بالا رفت و سپس اندکی عقب‌نشینی کرد. این رفتار بازار نشان می‌دهد که پس از چندین روز رشد پیوسته، برخی معامله‌گران اقدام به ذخیره سود کرده‌اند. با این حال، افت قیمت‌ها محدود باقی مانده است که نشان از قدرت بنیادین روند صعودی دارد. در بازارهای صعودی، چنین اصلاح‌هایی طبیعی و حتی برای تثبیت روند صعودی مفید تلقی می‌شوند.
۸. واکنش چین به فشارهای آمریکا با اعمال تحریم‌های متقابل
چین در واکنش به سیاست‌های تجاری واشنگتن، چند شرکت آمریکایی فعال در حوزه حمل‌ونقل را تحریم کرد. این اقدام به کاهش شاخص‌های سهام جهانی و افزایش بی‌اعتمادی سرمایه‌گذاران نسبت به روند مذاکرات تجاری منجر شد. با توجه به تاریخچه جنگ‌های تعرفه‌ای میان این دو کشور، هر اقدام تلافی‌جویانه‌ای معمولاً به افزایش قیمت طلا منجر می‌شود، زیرا بازار آن را نشانه‌ای از تشدید ریسک‌های ژئوپلیتیکی تلقی می‌کند.
۹. اثر تعطیلی دولت آمریکا بر سیاست پولی و بازارها
تعطیلی دولت آمریکا که اکنون به چهاردهمین روز خود رسیده، موجب توقف انتشار داده‌های کلان اقتصادی مانند نرخ اشتغال و تورم شده است. این کمبود اطلاعات باعث می‌شود فدرال رزرو تصمیمات خود را با سطح بالایی از عدم‌قطعیت اتخاذ کند. چنین شرایطی معمولاً باعث نوسانات شدید در بازار ارز و سهام می‌شود و طلا را به عنوان گزینه‌ای مطمئن‌تر مطرح می‌سازد. در واقع، هرچه ابهام در سیاست‌گذاری و داده‌های اقتصادی بیشتر شود، جذابیت دارایی‌های امن افزایش می‌یابد.
۱۰. کاهش بهای نفت و پیامدهای آن بر بازار کالاها
نفت خام نایمکس به پایین‌ترین سطح خود در ۴.۵ ماه اخیر یعنی ۵۷.۶۸ دلار رسید. گزارش آژانس بین‌المللی انرژی از مازاد عرضه تاریخی حکایت دارد؛ موضوعی که می‌تواند نشان‌دهنده ضعف تقاضای جهانی باشد. این وضعیت، علاوه بر فشار بر بازار انرژی، تأثیر روانی منفی بر بازار سهام نیز گذاشته و در مقابل، سرمایه‌ها را به سمت بازار طلا سوق داده است. در شرایطی که بازار انرژی با عرضه بیش از حد مواجه است، طلا و نقره به‌عنوان پناهگاه‌های مطمئن، جذاب‌تر می‌شوند.
۱۱. تقویت محدود شاخص دلار و تأثیر متقابل بر طلا
با وجود رشد طلا، شاخص دلار نیز در برخی مقاطع اندکی تقویت شد و بازده اوراق خزانه‌داری به ۴.۰۱ درصد رسید. معمولاً افزایش دلار فشار نزولی بر طلا وارد می‌کند، اما این بار اثر آن محدود بود، چرا که انتظارات برای کاهش نرخ بهره و نگرانی‌های ژئوپلیتیکی از سمت دیگر موازنه را حفظ کردند. به بیان دیگر، طلا موفق شده است حتی در حضور دلار قوی، جایگاه خود را به عنوان دارایی امن حفظ کند.
۱۲. تحلیل تکنیکال نقره و تثبیت روند صعودی
نقره در محدوده ۵۲.۳۰ دلار در هر اونس در حال معامله است و الگوی نموداری آن یک کانال صعودی مشخص را نشان می‌دهد. شاخص قدرت نسبی (RSI) بالاتر از سطح ۷۰ قرار دارد که از اشباع خرید حکایت دارد، اما تا زمانی که قیمت بالای میانگین متحرک ۹ روزه (۵۰ دلار) باقی بماند، احتمال ادامه روند صعودی وجود دارد. این وضعیت نشان می‌دهد که نقره همچنان از عوامل بنیادی مانند تقاضای صنعتی و جذابیت به‌عنوان دارایی امن بهره‌مند است.
۱۳. اهداف قیمتی جدید برای نقره در کوتاه‌مدت
اگر قیمت نقره بتواند از مقاومت ۵۳.۷۷ دلار عبور کند، احتمال دستیابی به سطوح بالاتر مانند ۵۴.۳۰ دلار و حتی سطح روانی ۵۵ دلار افزایش می‌یابد. چنین حرکتی می‌تواند با اصلاح جزئی پس از آن همراه باشد، اما تحلیل‌گران معتقدند روند کلی همچنان صعودی است. عرضه محدود جهانی و نگرانی از کمبود مواد اولیه برای صنایع فناوری و انرژی سبز، از عوامل تقویت‌کننده بازار نقره محسوب می‌شود.
۱۴. رشد هم‌زمان پلاتین و مس؛ نشانه‌ای از بهبود انتظارات صنعتی
در کنار طلا و نقره، سایر فلزات نیز روز چهارشنبه افزایش قیمت را تجربه کردند. پلاتین با رشد ۱.۴ درصدی به ۱۶۸۷ دلار در هر اونس رسید و مس در بازار لندن تا ۱۰۶۶۷ دلار افزایش یافت. این رشد نشان‌دهنده آن است که بازارها انتظار دارند سیاست‌های حمایتی جدید در چین بتواند تقاضای صنعتی را تقویت کند. به‌ویژه مس که شاخص سلامت بخش تولید جهانی است، از داده‌های تورم چین و احتمال محرک‌های مالی در این کشور تأثیر مستقیم می‌پذیرد.
۱۵. تورم‌زدایی در چین و امید به سیاست‌های حمایتی بیشتر
داده‌های اخیر نشان می‌دهد که شاخص قیمت مصرف‌کننده چین در ماه سپتامبر ۰.۳ درصد کاهش یافته است، در حالی که شاخص قیمت تولیدکننده نیز ۲.۳ درصد افت داشته است. این روند تورم‌زدایی می‌تواند دولت چین را به اتخاذ سیاست‌های محرک اقتصادی و مالی جدید وادار کند. چنین اقداماتی، اگر به واقعیت بپیوندند، نه تنها به رشد صنایع و بازار مس کمک می‌کنند، بلکه می‌توانند به‌طور غیرمستقیم از بازار فلزات گرانبها نیز حمایت کنند؛ زیرا رشد صنعتی معمولاً با افزایش تقاضای فلزات همراه است.
🟩 نتیجه‌گیری جامع
تحولات هفته اخیر نشان می‌دهد که بازار فلزات گرانبها در نقطه عطف مهمی قرار دارد. تشدید جنگ تجاری میان آمریکا و چین، تعطیلی دولت ایالات متحده، و چشم‌انداز سیاست‌های انبساطی فدرال رزرو، همگی موجب افزایش تقاضا برای دارایی‌های امن شده‌اند. در این میان، طلا با دستیابی به رکوردهای تاریخی، بار دیگر جایگاه خود را به‌عنوان «پناهگاه ارزش جهانی» تثبیت کرده است. نقره نیز با همراهی روند طلا و برخورداری از عوامل صنعتی و تکنیکال قوی، چشم‌اندازی صعودی دارد.
در مجموع، تا زمانی که ابهام در سیاست‌های جهانی، فشارهای تورمی و نوسانات ژئوپلیتیکی ادامه داشته باشد، پیش‌بینی می‌شود که بازار فلزات گرانبها در مسیر رشد تدریجی و پایدار باقی بماند.